Zitidina | 65-46-3

Zitidina azukre erribosari lotuta dagoen nukleobase zitosinaz osatutako nukleosido molekula bat da. RNAren (azido erribonukleikoa) funtsezko osagaietako bat da eta funtsezko eginkizunak betetzen ditu zelulen metabolismoan eta azido nukleikoen sintesian.

Egitura kimikoa: Zitidina β-N1-glukosidiko lotura baten bidez bost karbonoko azukre erribosari lotuta dagoen pirimidina nukleobase zitosina da.

Eginkizun biologikoa: Zitidina RNAren oinarrizko osagaia da, non transkripzioan zehar RNA kateen eraikuntzan erabiltzen diren lau nukleosidoetako bat bezala balio duena. RNAren sintesian duen zereginaz gain, zitidinak hainbat bide metabolikotan ere parte hartzen du, fosfolipidoen biosintesian eta geneen adierazpenaren erregulazioan.

Metabolismoa: zelulen barruan, zitidina fosforila daiteke zitidina monofosfatoa (CMP), zitidina difosfatoa (CDP) eta zitidina trifosfatoa (CTP) osatzeko, hauek azido nukleikoen biosintesian eta beste prozesu biokimiko batzuetan bitarteko erabakigarriak diren.

Dieta-iturri: Zitidina elikagai askotan aurkitzen da, haragia, arraina, esnekiak eta barazki batzuetan barne. Dietaren bidez ere lor daiteke zitidina duten nukleotido eta azido nukleiko moduan.

Potentzial terapeutikoa: Citidina eta bere deribatuak hainbat baldintza medikotan izan ditzaketen aplikazio terapeutikoengatik ikertu dira, besteak beste, nahaste neurologikoak, minbizia eta infekzio birikoak. Adibidez, zitarabina bezalako zitidina analogoak kimioterapian erabiltzen dira leuzemia eta linfoma mota batzuk tratatzeko.